چرا لباس حاجی فیروز قرمز است؟
نوروز، جشن ملی و رسمی سال نو در ایران، افغانستان و بسیاری از کشور های خاورمیانه است. این جشن در واقع نماد تولد و پیوند دوباه انسان و طبیعت است. این جشن 13 روز ادامه دارد. در طول جشن در تمام کشور تعطیلی رسمی اعلام می شود و مردم در این زمان به سفر و تفریح می پردازند. البته این جشن باستانی آداب و رسوم های خاصی مانند آمدن حاجی فیروز نیز دارد. در این مقاله به طور کامل در مورد نوروز و این که چرا لباس حاجی فیروز قرمز رنگ است توضیح داده ایم.
آداب و رسوم عید نوروز
آداب و رسوم برگزاری عید نوروز، در هر کشوری فرق می کند. زیرا هر کشور نوروز را با فرهنگ و رسوم خود ترکیب می کند. برای مثال در افغانستان با آغاز نوروز، مردم مراسم سرخ گلی را در مزار شریف برگزار می کنند. همچنین یک ورزش ملی به نام بزکشی که به چوگان بسیار شباهت دارد نیز در هنگام عید رواج می یابد.
البته با وجود همه این تفاوت ها موضوع اصلی این جشن یکسان است. جشن بهار یا همان نوروز، زمانی برای تولد دوباره است. یک سری مراسم های مشترک نیز در مورد عید نوروز در تمامی کشور های خاورمیانه مشترک است. برای مثال در طول عید مردم به تهیه غذایی به نام سمنو می پردازند که ظاهری مانند پودینگ دارد و از علف گندم تهیه می شود. تمام زنان هنگامی که این غذا را می پزند شروع به خواندن آهنگ های محلی خود می کنند و مردان نیز مراسم و ورزش های مخصوص خود مانند اسب دوانی ، کشتی و تیراندازی را انجام می دهند.
تمام مردم قبل از شروع عید، شروع به خانه تکانی می کنند. تا قبل از شروع عید، برای خود سبزه می کارند و بعد از یکی دو هفته که جوانه زد، آن را بر سر سفره هفت سین می گذارند. سفره هفت سین، یکی از آداب و رسوم عید است. در این سفره هفت وسیله مخصوص که با سین شروع می شود چیده می شود. این مواد شامل :
- سیب: نماد سلامتی و زیبایی
- سنجد: نماد خرد و تولد دوباره
- سمنو: نماد عدالت
- سوماق: نماد صبر
- سرکه: نماد سن و صبر
- سیر: نماد پاکی
- سبزه: نماد سرسبزی
همچنین در کنار این موارد یک قرآن، کتاب حافظ، تخم مرغ رنگی، آینه و ماهی قرمز نیز گذاشته می شود.
همچنین یکی از اتفاق های جالب در نوروز، آمدن حاجی فیروز است. حاجی فیروز صورتی سیاه و لباس و شلوار قرمز دارد. در مورد این که چرا لباس حاجی فیروز قرمز است باید گفت ریشه در تاریخ آن دارد که در ادامه در مورد آن توضیح می دهیم.
دلیل قرمز بودن لباس حاجی فیروز
حتما همه شما با حاجی فیروز آشنایی هستید. مردی سیاه چهره با لباس قرمز که خبر عید نوروز را می آورد. در این قسمت در مورد اینکه چرا لباس حاجی فیروز قرمز است صحبت می کنیم.
طبق مقالات منتشر در شده در سال 1983، قدمت حاجی فیروز به زمان مراسم ها و افسانه های مرتبط با شاهزاده سیاوش بر می گردد. طبق گفته ها هر سال تموز از دنیای مردگان به زمین بر می گردد و گیاهان را زنده می کند. به مناسب این بازگشت مردم هر ساله جشنی را در بهار برگزار می کنند که در آن با صورت سیاه و لباس قرمز به خیابان ها می آیند آواز می خوانند و می رقصند.
طبق این گفته ها که از کتاب بهار آورده شده است، می توان دلیل این که چرا لباس حاجی فیروز قرمز است را پیدا کرد. در واقع چهره سیاه حاجی فیروز اشاره به دنیای مردگان و رنگ لباس قرمز او نیز نشان دهنده خون قرمز سیاوش و زنده شدن مردگان است.
همچنین طبق مقالات دیگری که مانده است، می توان گفت که قدمت حاجی فیروز به دوره ساسانیان بر می گردد. در آن زمان غلامان با لباس های رنگارنگ به خصوص رنگ قرمز، با آرایش یا سیاه کردن پوست خود مردم را با ساز و آواز و رقص مردم را سرگرم می کردند.
طبق منابع دیگر، دلیل این که چرا لباس حاجی فیروز قرمز است این است که در زمان گذشته از بردگان به عنوان بازیگر استفاده می شده است. این افراد مجبور بودند صورت خود را سیاه کنند و لباس قرمز که در آن زمان نشان دهنده خوشبختی بوده است را بپوشند. به طور کلی به هیچ عنوان نمی توان هیچ کدام از این موارد را معتبر و دقیق دانست. زیرا در مورد حاجی فیروز در هیچ کتاب یا اثری اشاره نشده است و اطلاعات دقیقی از این شخصیت در دسترس نیست و تمامی اطلاعات تقریبی گفته شده است.
دلیل سیاه بودن صورت حاجی فیروز
. در قسمت قبل در مورد این که چرا لباس حاجی فیروز قرمز است توضیح دادیم. در این بخش در مورد علت سیاه بودن چهره حاجی فیروز توضیح می دهیم.
کسانی در نقش حاجی فیروز ساز و آواز می خوانند، معمولا از طبقه فقیر جامعه هستند. اگر بخواهیم به ادبیات مراجعه کنیم، حاجی فیروز فرد غمگینی است که در پشت نقاب سیاه رنگ خود پنهان می شود و با شاد کردن دیگران اندکی پول جمع می کند.
برای علت اینکه چرا لباس حاجی فیروز قرمز است و صورت سیاهی دارد باید به گفته استاد دانشگاه های ایران باستان مراجعه کرد. برخی معتقدند که شخصیت حاجی فیروز از مراسم قدیمی طبیعت الهام گرفته شده است. به همین خاطر چهره سیاه او اشاره به بازگشت شخصیت افسانه ای سیاوش از دنیای مردگان اشاره دارد.
اما طبق استدلال دسته ای دیگر از افراد، گفته می شود که شخصیت حاجی فیروز از بردگان سیاه پوست آفریقا که در قرون وسطی زندگی می کردند الهام گرفته شده است. تاریخچه اولین تجارت برده های آفریقایی به دوران اولیه اسلام برمی گردد. این برده ها عمدتا از کشور های اتیوپی و زنگبار آورده می شدند و توسط بازرگان های عرب در ایران فروخته می شدند.
جمع بندی
در این مقاله در مورد عید نوروز و این که چرا لباس حاجی فیروز قرمز است صحبت کردیم. به همین خاطر در مورد تاریخچه نوروز و حاجی فیروز توضیح دادیم. متوجه شدیم که نوروز و حاجی فیروز ریشه ای بسیار قدیمی و کهن در تاریخ ایران دارند.
